Zeist

De afsluiting van het centrumgebied had, wat de SP betreft, nooit mogen plaatsvinden. Als ik terugkijk op de avonden waarin ondernemers en bewoners bij de hoorzitting hun verhaal konden houden, en de noodkreet van de ondernemers diep tot me laat doordringen, dan laat dat ook mij als raadslid van een partij die reeds vanaf het begin tegen deze afsluiting was, niet onberoerd.  Het raakt mij als ik hoor wat de werkelijke impact is van het omzetverlies op de winkels, zelfs op het voortbestaan van veel ondernemers. Hoe heeft het zo mis kunnen gaan? En dan dringt het besef door: het geleden omzetverlies van de ondernemers in het centrum van Zeist is niet het gevolg van een catastrofe waar niemand iets aan heeft kunnen doen, van een natuurramp die ons van buitenaf heeft getroffen, maar is uiteindelijk het gevolg van verkeerde politieke keuzes geweest.

Van de SP mag de afsluiting van het centrumgebied, inclusief alle aan de rand van het centrum ingestelde eenrichtingsverkeerstraten die met deze gewijzigde verkeerscirculatie zijn ingesteld, vandaag nog ongedaan worden gemaakt.

Nu is het interessant om te weten hoe het college nu zelf aankijkt tegen deze situatie. Heeft het college er zelf nog vertrouwen in dat het goed gaat komen als het doorgaat op de ingeslagen weg? Ziet het college het omzetverlies van veel ondernemers als iets dat vooral te wijten is aan een landelijke trend van dalend omzetverlies? Of heeft het college de moed om te erkennen dat het omzetverlies van veel ondernemers in het Zeister centrum een veel grotere component heeft die niet is terug te leiden op een landelijke trend, maar op de lokale situatie van heel slecht geworden bereikbaarheid van het centrum voor bezoekers die met de auto komen? Voor veel bezoekers die met de auto naar het centrum te komen is de veranderde verkeerscirculatie een reden om niet meer te komen winkelen in Zeist. Bezoekers die geen zin meer hebben in het maken van lange omwegen om het centrum uit te moeten komen, of gewoon gedesoriënteerd raken omdat hun gps in de auto er niet meer in slaagt de juiste route zonder risico op een verkeersboete uit het centrum te vinden.

Na alles wat de afgelopen weken en dagen voorbij is gekomen, kunnen we er niet omheen om, bij dit debat over de evaluatie, ook de ontwikkelingen in de afgelopen jaren te betrekken. Ontwikkelingen die zich hebben voorgedaan, maar waarvan nu ook de vraag is: wat wist het college er toentertijd van?

Laat ik beginnen met de besluitvorming rond de afsluiting van het tunneltje. Dat besluit was genomen met de legitimatie dat het Emmaplein deel zou uitmaken van het kernwinkelgebied, en dat daarom over dit plein geen doorgaand autoverkeer meer zou moeten komen. Maar tegelijkertijd wist het college al in september 2018 dat het Emmaplein getransformeerd zou worden tot woongebied, juist omdat de kansen voor Emmaplein als vitaal onderdeel van het kernwinkelgebied niet groot werden geacht. Uit enkele notities, een uitvraag van 27 september 2017 naar bureau SVB, en van de centrumregisseur van 25 september 2018 komt dit ook naar voren. Ik citeer:

De Retail kansen voor het vastgoed op het Emmaplein / Belcourt zijn zeer beperkt. (rapport SVB)

Omdat de retailkansen voor het Emmaplein zeer beperkt zijn en ook het vinden van extra horeca-ondernemers op deze plek zeer moeizaam gaat willen wij verder onderzoeken in hoeverre het Emmaplein een ‘wooncampus’ kan worden, waarbij er ook woningen op de begane grond worden gerealiseerd. En waarbij het Emmaplein zelf meer een groene binnentuin wordt. (notititie van centrumregisseur)

Maar in het verkeersbesluit voor de Centrumvisie van november 2017 werd het Emmaplein nog beschouwd als deel van het winkelgebied. Ik citeer:

Om de beoogde doelstellingen voor het centrum te realiseren wordt vanuit de centrumvisie ingezet op het realiseren van een compact kernwinkelcentrumgebied dat begrensd wordt door de 1e Hogeweg, Voorheuvel, Weeshuislaan en de Slotlaan, met het Emmaplein als hart.

Binnen een jaar tijd kan een plein dus degraderen van een deel van een kernwinkelgebied naar een onaantrekkelijke locatie waar ‘de kansen voor retail beperkt zijn’, ofwel naar een ontwikkellocatie naar een gebied met meer een woonbestemming.  Het is wonderlijk dat de route langs het voormalig tunneltje is afgesloten, nadat is besloten dat het Emmaplein en aangrenzend Belcour geen deel meer uitmaken van het kernwinkelgebied van het centrum. Mijn vraag is dan ook of het college kan aangeven vanuit welke overwegingen  de passage van het voormalig tunneltje toch  afgesloten moest worden, terwijl het Emmaplein al was afgeschreven als deel van het kernwinkelgebied en daarom dus niet autovrij hoefde te zijn.

Daarbij, het college beroept zich er stelselmatig op dat de afsluiting van het tunneltje op groot draagvlak onder de bevolking kan rekenen. Uit wat naar voren is gekomen uit de inspraakreacties van de afgelopen hoorzitting blijkt echter een heel ander beeld te ontstaan. Aan omwonenden en ondernemers is niets gevraagd. Ondanks protesten van omwonenden en ondernemers in diverse inspraakavonden heeft het college toch eenzijdig besloten het tunneltje af te sluiten voor doorgaand autoverkeer. De taxatie van het college over het draagvlak onder de bevolking inzake de afsluiting van het tunneltje lijkt me dan ook uit de lucht gegrepen.

Dan over de inspraak van bewoners aan de Jacob van Lenneplaan. Vorige week gaf de wethouder toe dat er fouten zijn gemaakt bij het eerder niet informeren van inwoners van de Jacob van Lenneplaan bij de aanpassing van het kruispunt Bergweg en Jacob van Lenneplaan. Mooie woorden, maar wat hebben de inwoners van de Jacob van Lenneplaan daar nu aan? Wat hebben de vele fietsers die nu gebruik moeten maken van een onoverzichtelijk en gevaarlijk geworden kruispunt daar nu aan? Al het verkeer dat nu over deze verbindingsweg gaat, gaat over een weg die daar niet op is ingericht. Idem dito voor de Bergweg vanaf de Steynlaan richting Panweg.
De verkeersintensiteiten komen daar nu dagelijks zelfs fors boven de maximumnorm van het GVVP (5000 auto’s per etmaal) uit. En dat over een weg die, om onverklaarbare redenen, drie meter smaller is geworden dan oorspronkelijk de bedoeling was. Ook hier zijn memo’s van, waaruit blijkt dat in het oorspronkelijke plan die weg tien meter breed zou worden. Als de Bergweg nu volgens plan was afgewaardeerd tot een minder belangrijke uitvalsweg, zou die drie meter misschien nog te billijken zijn geweest. Maar nu is de Bergweg drukker geworden, maar ook smaller. En dus gevaarlijker, vooral voor fietsers. Ook hier is wat de SP betreft de afsluiting van het centrum een grote miskleun geweest.

Afsluitend zou ik willen opmerken dat het aan het begin van het debat ingediende amendement van de coalitiepartijen ook mij heeft verrast. Al lijkt het wel een mooie handreiking te bieden. Ook het amendement van Seyst.nu bevat interessante punten. De SP zal bekijken of deze amendementen voldoende zijn om de afsluitingen in het centrum weer zo snel mogelijk ongedaan te maken.